هدف از این پژوهش آزمون وجود رفتار انفجاری و شناسایی دوره های حبابی محتمل در بازار سهام ایران در دوره دی ماه 1387 تا شهریور 1393 است. در دوره هایی که چندین حباب قیمتی رخ می دهد فرآیندی که سری زمانی مورد بررسی از آن پیروی می کند از یک فرآیند گام تصادفی به فرآیندی انفجاری تبدیل می شود. در این حالت اغلب آزمون های سنتی قدرت تشخیص مناسبی نخواهند داشت زیرا لازم است که آزمون توانایی تشخیص تغییر فرآیند سری زمانی از I(0) به I(1) هنگام وقوع حباب و از I(1) به I(0) در زمان رکود را داشته باشد. به این دلیل در این پژوهش از روش GSADF و SADF که مبتنی بر آزمون ریشه واحد ADF راست دم بوده و اخیرا توسط فیلیپس و همکاران (2014) معرفی گردیده، بهره گرفته شده است. بر اساس نتایج بدست آمده در 69 ماه مورد بررسی 15 ماه، از جمله تیرماه 1392 تا دی ماه 1392 بازار سهام با پدیده حباب مواجه بوده است.

در بازاری که قیمت سهام شرکت ها کارآ باشد هم تخصیص سرمایه به صورت مطلوب و بهینه انجام می شود و هم قیمت سهام به درستی و عادلانه تعیین می شود. هدف این تحقیق، آزمون کارآیی در سطح ضعیف قیمت سهام آن دسته از شرکت هایی صدر اصل 44 که سهام آنها در بورس اوراق بهادار تهران عرضه شده است، می باشد.در این پژوهش، کارآیی در سطح ضعیف قیمت سهام شرکت های صدر اصل 44 عرضه شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از آزمون نسبت واریانس لو و مکینلی مورد سنجش قرار گرفته است. نمونه تحقیق شامل تمامی شرکت های صدر اصل 44 عرضه شده در بورس اوراق بهادار تهران از تاریخ عرضه سهام اولین شرکت اصل 44 در بورس اوراق بهادار تهران تا نیمه اول سال 1389 است. کارآیی در سطح ضعیف شرکت های صدر اصل 44 عرضه شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره مورد بررسی با استفاده از آزمون نسبت واریانس رد می شود.

اگر بازار در سطح ضعیف کارا باشد، با بررسی سری زمانی قیمت های گذشته نمی توان قیمت های آینده را پیش بینی کرد. هدف تحقیق حاضر، آزمون کارایی در سطح ضعیف برخی زیر بخش های بورس اوراق بهادار تهران (50 شرکت برتر بورس، 30 شرکت بزرگ و شرکت های اصل 44) است. در پژوهش حاضر، کارایی بازار در زیربخش های 50 شرکت بر تر بورس، 30 شرکت بزرگ و شرکت های اصل 44 عرضه شده، در سطح ضعیف، با استفاده از چهار مدل (آزمون خودهمبستگی، آزمون گردش، آزمون ریشه واحد دیکی فولر تعمیم یافته و آزمون نسبت واریانس لو و مکینلی) مورد سنجش قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد کارایی سطح ضعیف بازار در زیربخش های 50 شرکت برتر بورس طی دوره 1389-1385، 30 شرکت بزرگ بورس از تاریخ تهیه شاخص (31/5/1389) تا انتهای سال 1389 و شرکت های اصل 44 عرضه شده در بورس از تاریخ عرضه اولین شرکت اصل 44 (25/11/1385) تا انتهای سال 89 با استفاده از هر چهار مدل مذکور، رد می شود.

انگیزه مطالعه حاضر طراحی یک الگوی هشدار زودهنگام با هدف بررسی اثر اعلامیه‏های اجلاس اوپک بر شکل‏گیری حباب در بازار سهام ایران است. در این راستا، جهت شناسایی حباب‏ها در بازار سهام طی دوره زمانی 11-1:1401-1390، از آزمون قوی ریشه واحد سوپریمم دیکی- فولر تعمیم‏یافته استفاده گردید. پس از شناسایی دوره های حبابی بازار سهام ایران، با استفاده از الگوی رگرسیون پروبیت یک الگوی پیش بینی‏کننده دوره های حبابی در این بازار طراحی شد. نتایج نشان داد که الگوی هشدار زودهنگام طراحی شده دقت 94 درصدی در پیش بینی دوره های حبابی بازار سهام ایران را دارد. همچنین اعلامیه های اجلاس اوپک مبنی بر کاهش سطح تولید با کاهش احتمال شکل گیری حباب قیمتی و اعلامیه های حفظ تولید با افزایش احتمال شکل گیری حباب قیمتی همراه هستند. اعلامیه حفظ سطح تولید اوپک، با ایجاد انتظارات خوش‏بینانه، ارزش انتظاری آتی سهام را بیش از آنچه فاکتورهای بنیادی اقتصاد منعکس می کنند تعیین، و احتمال شکل گیری حباب قیمتی را افزایش می‏دهد. نظر به نتایج حاصل از اجرای آزمون، بازار سهام ایران به طور معناداری تحت تأثیر اعلامیه های اجلاس اوپک است.

تاکنون از روش های متعددی برای کشف حباب های قیمتی در بازارهای دارایی استفاده شده است. با توجه به انتقادات وارد بر آزمون های پیشین، در تحقیق حاضر، از آزمون های ریشه واحد راست دنباله سوپریمم دیکی- فولر تعمیم یافته (SADF) و سوپریمم عمومی دیکی-فولر تعمیم یافته (GSADF) جهت کشف و تعیین دوره های حبابی در بازار بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1394:10- 1381:01 استفاده گردیده است. برخلاف روش های متعارف تشخیص حباب های قیمتی، این آزمون ها قابلیت بررسی رفتار انفجاری، تشخیص وجود چندین حباب در یک دوره زمانی و برآورد تاریخ دقیق ایجاد و نیز ریزش هر یک از حباب ها را فراهم می کنند. نتایج حاصل از اجرای آزمون ها، رفتار انفجاری و وجود حباب های چندگانه در بازار سهام ایران را تایید می کند. به علاوه، هر سه شاخص مورد ارزیابی (شاخص های کل قیمت، قیمت به سود و کل قیمت واقعی) به طور مشترک وجود حباب در بازه های زمانی 1382:05-1382:03، 1388:08-1388:06 و 1389:12-1390:02 را نشان می دهند. همچنین، بر اساس هر سه شاخص، بازار سهام ایران در سال 1394 حبابی نبوده است.

بررسی همگرایی و کسب منافع بیشتر، برای کشورهای کمتر توسعه یافته و در حال توسعه - از جمله کشورهای منطقه منا - از اهمیت ویژه ای برخوردار است. زیرا گسترش همکاری های منطقه ای می تواند نقشی بسیار وسیع تر در تعاملات اقتصادی بین المللی برای اقتصادهای منطقه، که از زمینه رشد بازار منطقه ای خوبی برخوردارند، فراهم آورد و توسعه آنها را رقم بزند. در این راستا، در مطالعه حاضر سعی شده است تا فرضیه همگرایی بین کشورهای منتخب منطقه منا (15 کشور) و در بازه زمانی 2008-1980 آزمون شود. برای این منظور، از مدل سری زمانی با استفاده از روش های اقتصاد سنجی ریشه واحد دیکی- فولر تعمیم یافته، ریشه واحد زیوت- اندریوز با شکست ساختاری درونزا و آزمون های ریشه واحد داده های تابلویی ایم، پسران، شین و همچنین لوین، لین و چو استفاده شده است. نتایج تخمین مدل سری زمانی با آزمون های دیکی- فولر تعمیم یافته و زیوت- اندریوز، حاکی از آن است که دو گروه همگرایی، بین کشورهای منتخب منطقه منا وجود دارد: گروه اول، شامل کشورهایی می باشد که از درآمد سرانه پایین به سمت میانگین درآمد سرانه کشورهای منتخب منطقه در حال همگرا شدن می باشند و گروه دوم، شامل کشورهایی است که از درآمد سرانه بالا به سمت میانگین درآمد سرانه همگرا شده اند. سایر کشورها نیز نسبت به میانگین درآمد سرانه واگرا شده اند. همچنین، بر اساس نتایج آزمون ریشه واحد ایم، پسران، شین و آزمون لوین، لین و چو، فرضیه همگرایی درآمد سرانه کل نمونه کشورهای منتخب، به سمت میانگین درآمد سرانه منطقه پذیرفته می شود. به عبارتی در مجموع، کشورهای منتخب به سمت کاهش شکاف درآمدی با میانگین درآمد سرانه، در حرکت می باشند.

در اقتصاد ایران، وابستگی بودجه دولت به درآمدهای نفتی، باعث اهمیت قیمت نفت شده است، به طوریکه قیمت نفت یکی از ارکان مهم سیاستگذاری است. وجود حباب در بازار نفت، اهمیت قیمت نفت را دوچندان می کند زیرا در این شرایط قدرت تصمیم گیری برای سیاستگذار دشوار می شود. هدف این مطالعه بررسی وجود حباب قیمتی در بازار نفت ایران با استفاده از آزمون های ریشه واحد بازگشتی (GSADF، RADF، SADF) است. روش های به کار رفته استراتژی مناسبی برای تاریخ گذاری زمان شروع و پایان حباب فراهم می کند. یافته های پژوهش حاکی از همپوشانی تقریبی این آزمون ها و یکسان بودن نسبی نتایج آنهاست. نتایج حاصل از آزمون GSADF حاکی از وجود به طور میانگین7 حباب در بازه زمانی 01/1980 تا 03/2014 است که بیشترین دوره حباب (تقریبا 15 ماه) مربوط به بازه زمانی 06/2007 تا 09/2008 و کمترین دوره حباب (تقریبا 1 ماه) مربوط به بازه زمانی 02/2012 تا 03/2012 است. همچنین، نتایج موید آن است که قیمت نفت شامل دو جزء قیمت پایه و حباب است، که تاریخ حباب های آن منطبق با وقایع خاص در بازارهای مالی و سیاست است. یافته های این پژوهش برای کشف دلایل وقوع حباب و مهار آثار آن بر اقتصاد، بسیار حائز اهمیت است.

مقاله حاضر، رابطه علیت بین هزینه های جاری دولت و درآمدهای مالیاتی در اقتصاد ایران را برای سالهای 1382-1350 از دیدگاه تجربی مورد بررسی قرار می دهد، با توجه به اینکه برآورد الگوی رگرسیونی از روش حداقل مربعات معمولی (OLS) نیازمند آن است که متغیرهای موردنظر پایدار باشند، لذا در مقاله حاضر با ارائه آزمون دیکی فولر (ADF) به منظور تعیین پایداری متغیرها ارتباط علی میان دو متغیر هزینه های جاری دولت و درآمدهای مالیاتی بررسی شده است. در این تحقیق ارتباط بین دو متغیر، مورد بررسی قرار گرفته است و نتایج حاصل، حکایت از وجود ارتباط دوطرفه بین دو متغیر بیان شده دارد به صورتی که تغییر هزینه های جاری دولت، درآمدهای مالیاتی را تحت تأثیر قرار داده است و بالعکس.

در سال های اخیر، ارزهای دیجیتالی توجه سرمایه گذاران زیادی را به خود جلب کرده اند. یکی از این ارزهای دیجیتالی که بیش از سایر ارزها مورد توجه قرار گرفته و در معاملات استفاده می شود، بیت کوین است. بررسی قیمت های بیت کوین حاکی از نوسانات شدید در این بازار است که احتمال حبابی بودن آن را افزایش می دهد. در این راستا با استفاده از داده های ماهانه در دوره زمانی 08/2013 تا 01/2018 حبابی بودن این بازار و نوع حباب های موجود از حیث یگانه یا چندگانه بودن مورد بررسی قرار گرفت. روش مورد استفاده در این مطالعه ریشه واحد بازگشتی چوله به راست است که در قالب روش های SADF، RADF و GSADF مورد استفاده قرار گرفت. آزمونRADFچهار دوره حبابی (03/ 2015-04/ 2015، 12/ 2015 – 03/ 2016، 07/ 2016-01/ 2017، 09/ 2017 – محو نشده است) را نشان داد که دارای ساختار یگانه بودند. همچنینآزمونSADF نیز یک دوره حبابی بلندمدت پیوسته (08/ 2016-محو نشده است) که دارای ساختار یگانه را نشان داد. بر مبنای آزمونGSADFسه دوره حبابی (03/ 2015-05/ 2015، 12/ 2015-03/ 2016، 07/ 2016-محو نشده است) وجود داشت که دو دوره دارای ساختار یگانه (03/ 2015-05/ 2015، 12/ 2015-03/ 2016) و دوره سوم دارای ساختار چندگانه (07/ 2016-محو نشده است) بودند.

هدف پژوهش حاضر، یافتن دوره های ایجاد و فروپاشی حباب های قیمتی در بازار مسکن شهر تهران است. برای این منظور، داده های قیمت اجاره واحد مسکونی و قیمت خرید زمین برای بازه زمانی 1374:1 1393:1 به کار گرفته شده است. همچنین در این پژوهش، با توجه به انتقاد به روش های مرسوم بررسی حباب های قیمتی و با توجه امکان بروز بیش از یک حباب قیمتی در بازه زمانی مورد بررسی، روش سوپریمم عمومی دیکی فولر تعمیم یافته به کار گرفته شد. با استفاده از این روش، علاوه بر آزمون وجود حباب های چندگانه، امکان شناسایی دوره های ایجاد و فروپاشی آنها نیز وجود دارد. نتایج پژوهش نشان داد که در دوره مورد بررسی، نسبت قیمت اجاره به عنوان شاخصی از بازده دارایی، دارای حباب قیمتی عقلایی نبوده است. با این حال با تغییر تعریف حباب قیمتی به صورت افزایش ناگهانی و انفجاری در قیمت ها، آن گاه طی سه بازه زمانی 1380:1 1381:1، 1383:1 1383:2 و 1385:2 1386:2 قیمت های واحدهای مسکونی و طی سه بازه زمانی 1379:2 1380:2، 1385:2 1386:2 و 1391:1 1392:2 قیمت حقیقی زمین دارای حباب قیمتی بوده است.